Το μέλλον της θρησκείας

Τη μορφή του κόσμου σε ένα μέλλον απώτατο, σε εκατοντάδες χρόνια από σήμερα, δε μπορεί κανένας να την προβλέψει με ακρίβεια.

Το περιβάλλον, τα τεχνικά μέσα και οι θεσμοί των ανθρώπινων κοινωνιών που θα υπάρχουν στον κόσμο αυτό είναι αδύνατο να σκιαγραφηθούν με βεβαιότητα, εξαιτίας των πολλών «εάν» που θα τα καθορίσουν: «εάν» η τεχνολογική πρόοδος συνεχιστεί, «εάν» οι φυσικοί πόροι δεν εξαντληθούν, «εάν» δε συμβεί κάποιος μεγάλος πόλεμος ή κάποια φυσική καταστροφή που θα ταρακουνήσει την ανθρωπότητα… και, βέβαια, εάν μέχρι τότε η ανακαίνιση του κόσμου, η σχεδιασμένη προαιώνια από το Θεό, δεν έχει συντελεστεί ακόμα.

Για ένα πάντως μπορούμε να είμαστε σίγουροι: ο κόσμος του μέλλοντος θα είναι πολύ διαφορετικός από το δικό μας, όχι μόνο ως προς τις γνώσεις και τα επιτεύγματα που διαθέτει αλλά και ως προς τον τρόπο που οι άνθρωποι θα βλέπουν τότε τον κόσμο, την αισθητική και το ήθος τους. Μήπως, άλλωστε, δεν είμαστε και εμείς σήμερα πολύ διαφορετικοί από τους μεσαιωνικούς ανθρώπους; Και εκείνοι δε διέφεραν από τους ανθρώπους της κλασσικής αρχαιότητας;

Αρκεί να δεί κάποιος μερικές ταινίες «επιστημονικής φαντασίας» για να καταλάβει το λάθος που κάνουν σήμερα πολλοί: φαντάζονται το μακρινό μέλλον σαν αντίγραφο της δικής μας εποχής και το χαρακτήρα των μελλοντικών ανθρώπων σαν ένα κράμα υλοφροσύνης και κενοδοξίας που σήμερα είναι κοινός τόπου σε όλη την υφήλιο…

Ο Θεός και η θρησκεία, μάλιστα, παρουσιάζονται σε πολλές από αυτές τις ταινίες να είναι εξοβελισμένοι πλήρως από τη ζωή των ανθρώπων, που θα είναι πλήρως αφιερωμένοι στην αναζήτηση του κέρδους και σουρρεαλιστικών, τεχνολογικά υποβοηθούμενων επιφανειακών διασκεδάσεων.

Και όμως, στην πραγματικότητα η επιστήμη και η τεχνολογία όσο προοδεύουν αλλάζουν και την κοινωνία και την κοινωνία και την ανθρώπινη νοοτροπία, ενώ από την άλλη, η ανθρώπινη ψυχή ήταν, είναι και θα είναι σταθερά προσανατολισμένη στα υπαρξιακά της ερωτήματα, το «γιατί» και το «σκοπό» της ύπαρξής μας, και στην αναζήτηση των απαντήσεων μέσα αλλά και πέρα από τον ορατό κόσμο.

Ο άνθρωπος του μέλλοντος λοιπόν, που θα τον χωρίζουν από την εποχή μας αιώνες, δε θα είναι όπως τον φαντάζονται κάποιοι, μια έμψυχη προέκταση των μηχανημάτων του: θα είναι ένα κράμα γνώσης και πνευματικότητας που με τα μάτια του σήμερα είναι αδύνατο να «δούμε» τις αναλογίες και τις μορφές τους, ενώ η χριστιανική του πίστη και η θρησκευτικότητά του, ίδια στο περιεχόμενο με τη δική μας θα εκφράζονται με μέσα και γλώσσες που εμάς ίσως θα μας εξέπλητταν…

Κείμενο του καθηγητή του σχολείου μας κ. Δημήτρη Κούβελη.